تلسکوپ فضایی هابل پس از ۲۱ سال فعالیت در مدار زمین، هنوز تیزبینترین چشم زمین است و بهقدری اطلاعات ارزشمند برای ما فراهم آورده که اخترشناسان، آنرا پرچمدار طلاییترین دوره اخترشناسی لقب دادهاند
خوشههای کهکشانی دوردست
در نگاه اول، غبارهای کمرنگ پراکنده موجود در این تصویر تلسکوپ فضایی هابل، شبیه کولاک برف در آسمان شب به نظر میرسد. اما تقریبا هر یک از این دانههای برف، کهکشانی دوردست در خوشه MACS J0717.5+3745 هستند و هر یک خانه میلیاردها ستاره هستند. این عکس ناحیهای را نشان میدهد که در آن سه خوشه کهکشانی در حال ادغام با یکدیگر و آزاد کردن مقادیر عظیم انرژی به شکل پرتو ایکس هستند. این اجسام دوردست در حدود ۵٫۴ میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارند و در طی نقشهبرداری خوشهای عظیم، پروژهای برای مطالعه خوشههای کهکشانی دوردست با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل، تصویربرداری شدهاند. میزان جرم موجود در این دریای کهکشانها بسیار عظیم است و به اندازه کافی بزرگ هست تا باعث دیده شدن خمیدگی ساختار فضا-زمان شود. اعوجاج عجیب و غریب ایجاد شده در شکل بسیاری از کهکشانهای موجود در این تصویر که به ظاهر کشیده و خم شده به نظر می رسند، نتیجه ایجاد عدسیهای گرانشی است. میدانهای گرانشی اطراف اجسام پرجرم باعث میشوند که نور در اطراف آنها خم شود. این عکس با استفاده از تصاویر گرفته شده توسط دوربین نقشهبرداری پیشرفته هابل در فیلترهای زرد و فروسرخ نزدیک خلق شده است.
متغیر ۸۳۸ تکشاخ
در ژانویه ۲۰۰۲ / دیماه ۱۳۸۰، ستارهای کمنور در صورت فلکی نهچندان مشخص تکشاخ ناگهان ۶۰۰ هزار بار نورانیتر از خورشید شد و موقتا به درخشانترین ستاره کهکشان راهشیری تبدیل گشت. انفجار نور این ستاره عجیب در فضا گسترده شد و با بازتاب از پوسته غبارهای پیرامون، مجموعهای تماشایی از تصاویر را آشکار کرد. این ستاره که تکشاخ V838 نامیده شد، مدتها قبل دوباره به تاریکی فرو رفت؛ اما مشاهدات تلسکوپ فضایی هابل از پدیدهای موسوم به «پژواک نور» در اطراف ستاره، خصوصیات قابل توجهی را نمایان ساخت.